ИХӘАРҬОУ АИНФОРМАЦИА

АҦСНЫ АҲӘЫНҬҚАРРА

01
02
03
04
05
06
Ҳџьынџьуаа злахәу аҧхынтәи алагерь " Ахьышьҭрахь" рыҧсшьаратә мшқәа ирыцҵоуп. Иацы, урҭ аҭааит Аҧсны аҭыҧ ҧшӡарақәа ируакәу - Риҵа аӡиа. Иара убас, урҭ ирыман алшара Аӡҭачы иаҵәа абара аӡхыҽҽа аҭаара, агәаҭарҭатә ҭыҧқәа рҟынтәи Аҧсны аҧсабара агәылаҧшра. Ирбаз-ираҳаз зегьы акыр ихнахит, иагәыланахалеит. Аҳәаанырцәынтәи Аҧсныҟа иааз ҳџьыынџьуаа рхыҧхьаӡара 98-ҩык рҟынӡа инаӡоит, урҭ рахьтә 45-ҩык Ҭырқәтәылантәи иаақәаз, Ливанынтәи 17-ҩык, Иорданиантәи 11-ҩык, Ҟарачы -Черқьесскынтәи 25-ҩык.
Аҳәаанырцәынтәи зҭоурыхтә ҧсадгьыл аҟны зыҧсшьарамшқәа зхызго ҳџьынџьуаа, иахьа, иаҭааит Афон Ҿыц. Урҭ ирыман алшара Афон ҿыцтәи аҳаҧы аҭалара, дара рзы уи акыр иблахкыган, иџьашьахәын. Иара убас, иаҭааит ауахәама, аберҭым, ақалақь аҭоурыхтә ҭынхақәеи, аҭыҧ ҧшӡарақәеи. Ирбаз - ираҳаз акырӡа ихнахит. Ишәгәалаҳаршәоит, Ҭырқәтәылантәи, Иорданиантәи, Ливанынтәи, Ҟарачы-Черқьесынтәи араҟа зыҧсы зшьо ҳџьынџьуаа 98-ҩык шыҟоу. Апроект "Ахьышьҭрахь" аусура хнаркәшоит нанҳәамза 5 рзы. Уаанӡа ҳхылҵшьҭрақәа рҭоурыхтә…
Аԥсадгьыл ахь ахынҳәразы аҳәынҭқарратә еилакы аԥшьгарала, есышықәсатәи аԥхынтәи алагер апроект " Ахьышьҭрахь" аҳәаақәа ирҭагӡаны, ԥхынгәымза 27 рзы, Ҭырқәтәылантәи, Иорданиантәи, Ливанынтәи, иара убас Нхыҵ Кавказынтәи рҭоурыхтә ԥсадгьыл иаҭааит ҳџьынџьуаа рделегациақәа. Аделагациақәа реилазаараҟны иҟоуп хыԥхьаӡара рацәала ахәыҷкәа, аԥсуа-абаза хылҵшьҭрақәа рҿар. Апроект ахықәкы хадақәа ируакуп еиуеиԥшым атәылақәа рҟны инхо аԥсуаа реидкылара, реизааигәатәра. Ҳџьынџьуаа Аԥсны рыҟазаара иалагӡаны идырбахоит рҭоурыхтә ԥсадгьыл аҭыԥ ԥшӡарақәа, иреилыркаахоит аԥсуаа…
Ҧхынгәымза 23 рзы, Черқьесск ақалақь, акультуреи аҧсшьарҭеи ирызку абаҳча "Адгьылбжьаха иаҵәа" аҟны имҩаҧысит Абаза жәлар ркультура амш иазкыз аусмҩаҧгатә. Ахәылбыҽха, еиуеиҧшым аҭыҧқәа рҟны еиҿкаан анапҟазацәа рцәыргақәҵақәа, абаза бызшәала ирыҧхьон ажәеинраалақәа, ахәыҷқәа рзы иазгәаҭан авикторина, иреиҭьу амилаҭтә маҭәазы аицлабра. Иара убас, абаҳчаҟны ицәырган амилаҭтә чысхкқәа. Еизаз рҿаҧхьа иқәгылеит абаҩхатәра злоу Ҟарачы-Черқьесски Аҧсны Аҳәынҭқарреи рартистцәа. Аусмҩаҧгатә рхы аладырхәит Аҧсадгьыл ахь ахынҳәразы аҳәынҭқарратә…
Ҧхынгәымза 23 - Аҧсны Аҳәынҭқарратә бираҟ иамшуп! Аҳәынҭқарратә бираҟи аҳәынҭқарратәи герби шьақәырӷәӷәан Аҧсны Иреиҳаӡоу Асовет аҟны, 1992ш.ҧхынгәымза 23 рзы. Аҳәынҭқарратә бираҟ авторс дамоуп асахьаҭыхҩы Валери Гамгиа. Валери Гамгиа, иара убас, аҳәынҭқарратә герби, аҳәынҭқарратә ҳамҭақәа "Леон иорден, "Аҧсны Афырхаҵа", "Агәымшәаразы" амедалқәа дравторуп. Рашәарамза 3, 2005ш.рзы Аҧсны Аҳәынҭқарра Ахада Сергеи Багаҧшь Аусҧҟа инапы аҵаиҩит ҧхынгәымза 23 -Аҧсны Аҳәынҭқарратә бираҟ иамшны ирылаҳәазарц. Ажәлар…
Арҭ амшқәа рзы, Аҧсадгьыл ахь ахынҳәразы аҳәынҭқарратә еилакы ахантәаҩы Вадим Ҳаразиа напхгара ззиуа аҧсуа делегациа Ҟарачы-Черқьессктәи Ареспублика аҟны иҟоуп. Урҭ уахь ааҧхьара риҭеит абаза-аҧсуа етнос "Алашара" Жәларбжьаратәи ахеилак Ахада, Адунеизегьтәи аҧсуа-абаза аконгресс Иреиҳаӡоу ахеилак ахантәаҩы Мусса Егзеқь, ажәбатәи амилаҭтә культура-спорттә фестиваль "Абаза" алахәхаразы. Акәльтура-спорттә фестиваль "Абаза" еиҿкаан Жәларбжьаратәи аидгылара "Алашара" абзоурала, уи адгылара арҭеит Ҟарачы-Черқьессктәи Ареспублика амилаҭқәеи, амассатә коммуникациақәеиакьыҧхьи русқәа…
Аҧсадгьыл ахь ахынҳәразы аҳәынҭқарратә еилакы анапхгареи Адунеизегьтәи аҧсуа-абаза жәлар рконгресс ахаҭарнакцәеи злахәыз аиҧылара мҩаҧысит. Аиҧылара аҳәаақәа ирҭагӡаны ирылацәажәан азеиҧш проектқәа жәпакы. Аконгресс ахаҭарнакцәа инарҭбааны иазааҭгылеит "Аҧсуа милаҭтә хәмаррақәа" рпроект ахықәкы. Зегь раҧхьа иргыланы, ари апроект аҿар аспорттә қьабзқәа ирыднаҧхьалоит. Ҭырқәтәылатәи Ареспубликаҟны рыҟазаара иалагӡаны иаҧҵан 15-ҩык аҧсуа диаспора ахаҭарнакцәа злахәыз акоманда. 2024ш. цәыббрамза алагамҭазы, ҳџьынџьуаа рҭоурыхтә ҧсадгьыл иаҭаараны иҟоуп, аҧсуа милаҭтә…
Аҧсадгьыл ахь ахынҳәразы аҳәынҭқарратә еилаки аҳәынҭқарратә еилазаара "Аҧсныргылареи" ирыбжьаз аиқәшаҳаҭра инақәыршәаны, арепатриациазы аҳәынҭқарратә еилакы ахархәарахь иаҭан Гәылрыҧшь араион Маҷара ақыҭан ҳџьынџьуаа рзы идыргылаз аҩнеихагыла. Аҩны аргылара иадҳәалоу аусқәа зегьы ҳаамҭазтәи аҭахрақәа ирықәшәоит, анхацәа рзы аҭагылазаашьа бзиа аҧҵоуп.
Ҳаҭыр зқәу ҳашьцәа, ҳаҳәшьцәа! Аԥсадгьыл ахь ахынҳәразы Аԥсны Аҳәынҭқарратә еилакы гәык-ҧсыкала ишәыдныҳәалоит аԥсылманцәа рныҳәа дуқәа ируаку Курбан-ныҳәа! Ари аныҳәа ҳара ҳмилаҭи адунеи иқәынхо ажәларқәа зегьи иаҳзаанагааит агәабзиара, аҭынчра, аманшәалара, аизҳаизыӷьара. Шәагымзааит гәыблыла ишәзыԥшу ҳаԥсадгьыл Аԥсынра! Ҳазшаз илԥхеи-игәаԥхеи еснагь иҳацзааит!
Кавказтәи аибашьра иалаӡыз ргәалашәара амш иазкны иаҧҵаз апрограмма аҳәаақәа ирҭагӡаны, лаҵарамза 27-28 рзы имҩаҧысит Жәларбжьаратәи ашьапылампыл азы аицлабра-маҷ ахәыҷқәа 2012 ш. ииз рыбжьара. Алахәылацәа хьаҵра ҟамҵакәа ахраҿа агаразы еиндаҭлон, аиааира азынхеит ашьапылампылтә гәыҧ «Репатриациа», агәыҧ алахәылацәа азыҟаиҵон Аҧсадгьыл ахь ахынҳәразы Аҧсны Аҳәынҭқарратә еилакы аусзуҩ Матуа Ҭемыр. Аиааира згаз, рнаҩс аицлабра алахәылацәа дрыдныҳәало Аҧсадгьыл ахь ахынҳәразы Аҧсны Аҳәынҭқарратә еилакы ахантәаҩы ихаҭыҧуаҩ…
Лаҵарамза 21 рзы 160 ш. ҵит Кавказтәи аибашьра еилгеижьҭеи. Аибашьра иалаӡит зықьҩыла ҳауаажәлар, аҧышәара ӷәӷәа аамҭа иҭанаргылеит ҳхылҵшьҭрақәа аӡәырҩы. Ас еиҧш иҟалаз аҭоурыхтә хҭыс аҧсуа жәлар нырцәи-аарцәи ҳәа еиҟәнашеит, иҟоуп зҭоурыхтә ҧсадгьыл аҟны инхақәаз, иҟоуп зыҧсадгьыл иаҟәыгақәазгьы. Ҭырқәтәылаҟа иагаз аубых хылҵшьҭрақәа 45 нызқьҩык рҟынӡа инаӡон, асаӡқәа ракәзар - 20 нызқьҩык инареиҳаны. Азеижәтәи ашәышықәса аамҭа иалагӡаны Аҧсынтәыла аанрыжьыр акәхеит 400 нызқьҩык…
Аԥсадгьыл ахь ахынҳәразы аҳәынҭқарратә еилакы ашьақәгылара аҭоурых, ҳтәылазы зегь реиҳа иуадаҩыз аамҭахь ҳхьанарԥшуеит - Аԥсны Жәлар Рџьынџьтәылатә еибашьра ашықәсқәа рахь. Арепатриациазы аҳәынҭқарратә еилакы аԥҵан ишьаарҵәыраз хәажәкыратәи ажәылара анаҩс, дук хара имгакәа, 1993 ш. хәажәкырамза 23рзы, Аԥсны Аҳәынҭқарра Иреиҳаӡоу Асовет ақәҵарала. Аусԥҟа инапы аҵаиҩит Аԥсны Аҳәынҭқарра Иреиҳаӡоу Асовет ахантәаҩы Владислав Григори-иԥа Арӡынба. Убри алагьы ҳԥыза ду илиршеит аԥсуа жәлар рԥеиԥш лашазы…