Suriye Arap Cumhuriyeti Ordusu Tümgenerali Valid Marşan, 1948 yılında Kuneytra şehrinde doğdu. Marşan, Suriye'deki Abhaz diasporasının aktif bir temsilcisi olarak Abhaz ve Suriye halklarını yakınlaştırmak için çok çaba sarf etti. Birçok kez Abhazya’yı ziyaret etmişti. Hayatı boyunca Suriye Arap Cumhuriyeti'nde çeşitli yüksek görevlerde bulundu. 2005 yılının başında istifa eden Marşan, 2011 yılında Suriye'de savaşın başlamasıyla kendi inisiyatifi ile bugün hala aktif olan halk direnişini yarattı.

2013 yılında Valid Marşan, Beşar Esad'ın partisine - Kuneytra şehrinin Arap Sosyalist Diriliş Partisine liderlik yaptı. Bu görevi daha sonra büyük oğlu Halit’e devretti. Valid Marşan, 14 Ekim 2017'de, uzun bir rahatsızlık sürecinin sonunda, 69 yaşındayken aramızdan ayrılmıştır.

24 Ocak 2019y. Abhazya Cumhuriyeti Geri Dönüş komitesi avlusunda, Abhaz-Abaza ulusunun temsilcisi, Suriye Ordusu Tümgenerali Valid Marşan'ın onuruna yapılan anıtın açılışı gerçekleşti. Anıtı heykeltıraş Vitaliy Ceniya hazırladı.

Tarihçi-Kafkas bilimci, dilbilimci, yayıncı, şair, Türkiye'deki Abhaz diasporasının en parlak temsilcilerinden biri... Omar Beyguaa, 1 Temmuz 1901 tarihinde, Türkçe Efteni Hacılar diye adlandırılan, Abhazca söylenişi ile “Ашәы Ҳаџьы иқыҭа” köyünde doğdu.

Beyguaa Türkiye’de doğup büyümüş olmasına rağmen soyunun tarihini en ince ayrıntılarına kadar iyi bilmekteydi. Yayıncı, yazar Cuma Ahüba’ya verdiği röportajında şöyle anlatıyordu: “Benim babam Bayram’dı. Bayram’ın babası ise - Hasan. Hasan’ın babası - Mac. Mac’ın babası– Mamaguıl’ın (Omar Beyguaa’nın büyük, büyük babası) Şarmat ve Sataney adında iki kardeşi vardı.

Omar'ın dedesi Hasan, zorla sürülenlerin arasında 1877-1878 yıllarında, bugün Abjakua diye anılan, Samataa rıhu (Suhum dağı) arkasındaki köyünü terk etmek zorunda kaldı. Bugün, Beyguaa’nın küçük vatanı Abjakua köyü, Abhazya'nın Suhum bölgesinin bir parçası olarak kabul edilmekte. Omar Beyguaa, kendisine “Suhumlu Abhaz” denmesini severdi.

Suhum ve çevresinden sürülen binlerce Abhaz vatandaşı, deniz yoluyla Türk sahiline ulaştı ve Kefken denilen bir yerde indirildiler. Uzun yolculukta tüm gücü tükenen binlerce insan vardıkları yabancı topraklarda canlarını teslim ettiler. Sağ kalanlar arasında Omar’ın babası Bayram Beyguaa ve Şamha Mkıd diye tanınan dedesi bulunmaktaydı. Babası çok kısa bir zaman içerisinde evlenir ve farklı kaynaklara göre 1899 yılında Omar Beyguaa doğar. Omar’ın kendisi ise doğum tarihinin 1901 olduğunu belirtmektedir. Küçük Omar çocukluğundan beri keskin zekası ve dillere yatkınlığı ile diğer çocuklardan ayırt edilen birisidir.

Çocuğun dillere olan yeteneğini fark eden Adige General Raşid Effendi ve eşi Hasibe Çanba, Eski Osmanlı alfabesine dayanarak derlemeye çalıştıkları Abhaz alfabesi çalışmalarına, on iki yaşındaki Omar Beyguaa'yı da dahil ettiler. O günden itibaren Beyguaa, hayatı boyunca Abhazca, Abhaz folkloru ve tarihini araştırma ile uğraştı.

Omar Beyguaa 99 yaşında iken 2001 yılında hayata gözlerini ummuştur. Cenazesi, hayatını geçirdiği İstanbul da toprağa verilmiştir. 2013 yılında, Abhazya Geri Dönüş Komitesi önderliğinde, Omar Beyguaa’nın adını taşıyan yurtdışındaki vatandaşlar müzesi açılmıştır.

Dünya Abaza Kongresi Yönetici Sekreteri İnar Gıtsba ve DAK Yüksek Konsey üyesi İnver Alşundba, 6 Ekim Salı günü Şam'da, Suriye'deki Abhazya Cumhuriyeti'nin yeni açılan Büyükelçiliğinde, Suriye Arap Cumhuriyeti'nde yaşayan (SAC) Abhaz-Abaza ve Çerkes diasporası temsilcileriyle bir araya geldi.

Toplantının başında Kongre temsilcileri, DAK Yüksek Konseyi Başkanı Musa Egzek’in selamlama mesajını aktardıktan sonra, Kongre'nin amaç ve hedefleri, faaliyetleri, başarıyla uygulanan proje ve planları hakkında ayrıntılı bilgi verdiler. Diaspora temsilcileri DAK'ın çalışmalarına büyük ilgi gösterdiler, çok sayıda soru sordular ve ortak projeleri uygulamaya hazır olduklarını ifade ettiler.

Toplantının gündemine ilişkin açıklamalarda bulunan İnar Gıtsba, DAK'ın Suriye Arap Cumhuriyeti'nde bir bölgesel temsilcilik kurulması meselesinin görüşüldüğünü kaydetti.

DAK Yüksek Konseyi üyesi olan İnver Alşundba, toplantıda DAK ile Adıga Hasa arasında karşılıklı bir işbirliği protokolü hazırlanmasına karar verildiğini belirtti.

Alşundba, “Yakın gelecekte bu belgenin metni her iki tarafça hazırlanacaktır. Abhaz-Abaza halkını birleştirmek, halkımızın yararına işler ortaya koyabilmek için her türlü çabayı sar etmekteyiz”, dedi.

Daha fazla etkileşim için, Suriye diasporasının altı temsilcisinden oluşan bir çalışma grubu oluşturuldu. İnar Gıtsba, komite bünyesinde ortak projeler geliştirileceğini açıkladı.

Toplantının ardından iki konunun daha çözümlenmesine karar verildi: Suriye'deki Abhaz-Abaza diasporası temsilcilerine Abhaz Devlet Üniversitesi'nde eğitim imkanı sağlanması ve Suriye'de yaşayan Abhaz-Abaza ve Çerkes çocukları için Abhazya'da bir yaz kampı düzenlemesi.

REPATRİANT STATÜSÜ VE GEREKLİ BELGELER

Yabancı ülkenin vatandaşı Abhaz (abaza) kökeni olan, Rus-Kafkaz savaşında, Rusya-Türkiye savaşinda yada 19 yüzyılın herhangi bir olaylardan sonra abhazların (abazaların) yaşadığı bölgeyi terk etmeye mecbur kalan mültecilerin çocukları ve torunları bu kanun gereğince Abhazya Cumhuriyetine geri dönme hak kazananlar ‘Repatriant’ (Hemşerimiz) kavramına girer.

GEREKLİ BELGELER

1)  Repatriant statüsü için başvuru;

2)  Doğum belgesinin fotokopisi;

3)  Pasaport fotokopisi; 

4) Başvurucunun ülkedeki Abhaz kültür merkezi tarafından abhaz abaza kökeni doğrulayan ıkamet edilen belge ya da o ülkeden abhaz pasaportu alan 2-3 kişinin başvurucunun abhaz-abaza kökeni doğrulayan yazılı belge.

Tüm belgeler Abhazca veya Rusça hazırlanmalıdır. Belgenin aslı herhangi bir üçüncü dilde hazırlanmışsa, bu belgenin kopyasına Abhazca veya Rusça resmi olarak onaylanmış kopya eklenir.

Usulüne uygun olarak yürütülen belgeler Abhazya Cumhuriyeti Geri Dönüş Devlet Komitesi'ne gönderilir. Belgelerin alındığı tarihten itibaren bir ay içerisinde karar verilir.

Abhazya Cumhuriyeti Geri Dönüş Devlet Komitesi olumsuz karar verirse, başvuran kişi  bu karara mahkemede itiraz edebilir.

Basitleştirilmiş Repatriant statüsü kazanılması.

Abhazya Cumhuriyeti repatriant statüsü almış kişinin üçüncü nesline (anne, baba, yetişkin çocuklar, torunlar, kardeşler, büyükanneler, büyükbabalar) kadar doğrudan akrabalar tarafından elde edilebilir.

Basitleştirilmiş şekilde repatriant statüsü edinmek için aşağıdaki belgelerin sunulması gerekir:

1)   Repatriant statüsü için başvuru;

2) Repatriant statüsünü alan kişi ile aile ilişkilerini doğrulayan belgenin kopyası.;

3)  Akrabalarına repatriant statüsü verildiğini onaylayan sertifikanın bir kopyası.;

4)  Pasaport fotokopisi. Tüm belgeler Abhazca veya Rusça hazırlanmalıdır.

Belgenin aslı herhangi bir üçüncü dilde hazırlanmışsa, bu belgenin kopyasına Abhazca veya Rusça resmi olarak onaylanmış kopya eklenir.

Usulüne uygun olarak yürütülen belgeler Abhazya Cumhuriyeti Geri Dönüş Devlet Komitesi'ne gönderilir. Belgelerin alındığı tarihten itibaren bir hafta içerisinde karar verilir.

Kendilerini askeri, etnik gruplar arası ve diğer çatışmalar bölgelerinde, yaşam, sağlık, siyasi, sosyal, ırksal, etnik, dini, dilsel ve diğer bağlılıklara göre zulüm tehlikesi yaratan ve diğer hak ve özgürlükleri için tehdit oluşturan durumlarda, basitleştirilmiş şekilde repatriant statüsü alma hakkına sahiptir.

Bunu yapmak için Abhazya Cumhuriyeti Geri Dönüş Komitesine Repatriant statüsü başvuru yapılır.  Belgelerin alındığı tarihten itibaren iki hafta içerisinde karar verilir.

REPATRİANT STATÜSÜNÜN GEÇERLİLİK SÜRESİ.

İşbu Yasa uyarınca elde edilen Repatriant statüsü, iktisap tarihinden itibaren 5 yıl geçerlidir.

Yabancı ülkenin vatandaşı Abhaz (abaza) kökeni olan, Rus-Kafkaz savaşında, Rusya-Türkiye savaşinda yada 19 yüzyılın herhangi bir olaylardan sonra abhazların (abazaların) yaşadığı bölgeyi terk etmeye mecbur kalan mültecilerin çocukları ve torunları bu kanun gereğince Abhazya Cumhuriyetine geri dönme hak kazananlar ‘Repatriant’ (Hemşerimiz) kavramına girer.

Repatriantlar için garantiler ve vergi avantajları

Vergi teşvikleri

Abhazya Cymhuriyetine geri dönen repatriantlar yürürlükteki mevzuata uygun vergi avantajlarından yararlanmaktadır.

Repatriant malların yasal statüsünün garantileri.

Abhazya Cumhuriyetinde yaşayan Repatriantlar aşağıdaki garantileri verilmektedir:

kamulaştırma ve talebe karşı garantiler;

Repatriantların hukuki durumunu kötüleştiren yasama kararlarının alınmasına karşı verilen garantiler;

Abhazya Cumhuriyeti devlet makamlarının ve ülkelerine Repatriantların yasal statüsünü ihlal eden yetkililerin eylemlerine (eylemsizlik) karşı garantiler.

Kamulaştırma ve talebe karşı garantiler.

     Abhazya Cumhuriyeti'nde Repatriantların mülkiyeti, Abhazya Cumhuriyeti yasaları tarafından doğrudan öngörülen istisnai durumlar hariç, kamulaştırma ve talep edilemez.

     Kamulaştırma ve talep etme prosedürü Abhazya Cumhuriyeti yasaları tarafından belirlenir.

Kamulaştırma veya talepte bulunma durumunda, Repatriant yeterli ve etkili bir tazminat ödenir. Repatriantlara ödenen tazminat, kamulaştırma veya talep etme kararında kamulaştırılan veya talep edilen mülkün gerçek değerine karşılık gelmelidir. Tazminat miktarının yurtdışına aktarılması, ilgili vergiler alınmadan gerçekleştirilir.

     Abhazya Cumhuriyeti devlet organlarının kamulaştırma ve talep etme kararlarına Abhazya Cumhuriyeti adli makamlarında itiraz edilebilir. Repatriant mülkiyetinin kamulaştırılması ve talep edilmesi ile ilgili davaların adli değerlendirmesi, iddia beyanı sunma tarihinden itibaren en geç yedi gün içinde başlar.

Repatriant mülkiyetinin yasal statüsünü kötüleştiren yasama işlemlerinin kabul edilmesine karşı garantiler.     

Rpatriant yasal statüsünü kötüleştiren yasama yürülüğüne girirse ve bu yasa repatriant statüsünü kötüleştirdiğini mahkemede kabul edilirse bu yasa repatriant için geçerli değildir. 

     Bu makalenin gereklilikleri kamu güvenliği ve kamu düzeninin sağlanması, nüfusun ahlakı, insan yaşamı ve sağlığı, çevre koruma, Abhazya halkının kültürel ve tarihi mirası, tüketici çıkarlarının korunması, vergilendirme konularında ortaya çıkan yasal ilişkiler için geçerli değildir.

Abhazya Cumhuriyeti devlet makamlarının ve Repatriant yasal statüsünü ihlal eden yetkililerin eylemlerine (eylemsizlik) karşı garantiler.

Repatriant Abhazya Cumhuriyeti devlet yetkililerinin ve yetkililerinin yaptıkları eylemlerden (eylemsizlik) tazminat alma hakları vardır.

Zarar tazminatı, Abhazya Cumhuriyeti adli makamlarında mahkeme işlemleri sırasında alınan kararlar temelinde yapılır.

Askerlikten erteleme

Repatriant statüsü alanlar, iki yıla kadar erteleme hakkına sahiptir.

Ulusal vergi kanunu

Repatriant ev daire veya herhangi bir konut satın veya hediye alırken vergi ödemekten muaftır.

ABHAZYA CUMHURİYETİ GERİ DÖNÜŞ DEVLET KOMİTESİ

Abhazya Cumhuriyeti Devleti GERİ DÖNÜŞLE ilgili çalışmalar ve diaspora ile ilişkileri yürütmek amacı ile, 23 mart 1993 yılında (Abhaz-Gürcü savaşı devam ederken) Geri Dönüş Devlet Komitesi kuruldu.

Abhazya Cumhuriyeti  Geri Dönüş Devlet Komitesini  finanse  eden  kurum, geri  dönüş  fonudur.  Geri Dönüş fon’un  bütçesi, devlet kurumlarında  ve  özel  sektoründe  çalışanların maaşlarından  yapilan  % 2 zorunlu kesintilerden oluşmaktadır.

Geri dönüş yapanlara Abhazya Devleti  5 yıl içeresinde özel haklar (repatriant  statüsü) tanıyor ve repatriant  her türlü yardımlar faydanlanıyor. 5 yılı doldurduktan sonra repatriant normal Abhazya vatandaşı statüsüne dönüyor. 
 

1995 yılında Geri Dönüş Devlet Komitesi fes edilerek yerine 2 ayrı kurum oluşturularak geri dönüşle ilgili faaliyetler sürdürüldü. 

1– Devlet Başkanlığına bağlı soydaşlarla ilgili bir Komisyon kurulur. Bu komisyonun başkanlığına Sn. Oktay ÇKOTUA getirilir.

2 - Demografya Fonu kurulur ve başkanlığına Fenye AYÜZIPHA getirilir.

1997 yılında bu 2 kurum birleştirilerek tekrar Geri Dönüş Devlet Komitesi şekline dönüştürülür ve başkanlığına Givi DOPUA atanır.Yardimcilari olarak , Turkiye  diasporasini  temsilen  Erkan  KUTARBA  ve  Suriye ,Urdunu  temsilen Ahmat  Marşan atanırlar. 

1998 yılında Geri Dönüş Devlet Komitesini  finanse  etmek  amacı  ile  Devlet Fonu kurulur .

Geri Donüş Devlet Komitesi başkanlığı yapan kişiler:

1993-1995  Nugzar Ashuba

1995 -1997 Avidzba Fenya

1997-2002 2003-2004 Givi Dopua

2002-2003 Appalon Şınkuba

2005-2010 Anzor Mukba

2010-2013 Zurab Adleyba

2013-2015 Copua Xrips

2015-2017 Haraziya Vadim

2017-2020 Dbar Beslan

2020- ... Haraziya Vadim

Bize Ulaşın

Abhazya Cumhuriyeti, Suhum,
Sok. Saharova No 33

E-mail: This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.

Tel: + 7 (840) 226 - 28 - 58

Faks: 8-107-(840) 226 - 50 - 41

ABHAZYA CUMHURİYETİ GERİ DONÜŞ DEVLET KOMİTESİ KADROSU

Başkan- HARAZİYA VADİM

Başkan Yardımcısı-  BAGATELIYA ASTAMUR

BİLGİ İŞLEM VE ANALITIK BÖLÜMÜ

Başkan – GERGİYA RUSLAN

Baş uzman- GİTSBA ŞAMİL

Baş uzman – AVİDZBA ALBİNA

PROTOKOL BÖLÜMÜ

Başkan – ADZINBA ADA

Sekreter – SAMANTA MARHOLİYA

HUKUK BÖLÜMÜ

Başkan – ASLAN SANGULİA

VATANDAŞLIK BOLÜMÜ

Başkan- AŞHARUA RİMA

Baş Uzman- KVİTSİNYA AİDA

Baş Uzman- HASHİG SARİYA

DİASPORA İLE İLİŞKİLER BÖLÜMÜ

Başkan- HUTABA INAL

Baş Uzman- GAGUA MARİNA

Uzman – BRANT RASİM

SOSYAL SORUNLAR BÖLÜMÜ

Başkan – NANBA ALYAS

Baş uzman – İNGA TARBA

Baş uzman – TAKUSHİNOV MUSA

Baş uzman- KUJBA NART

Uzman – SAMSONİYA ESMA

DEMOGRAFY BÖLÜÖMÜ

Başkan – MATUA TİMUR

KONUT BOLÜMÜ

Başkan- TSVIJBA DINIS

Baş Uzman – MİKVABİYA İLANA

Pasaport işleri üretecesi– HMELADZE TATYANA

Faydalı hesap mühendisi- BAZBA OLEG