ИХӘАРҬОУ АИНФОРМАЦИА

АҦСНЫ АҲӘЫНҬҚАРРА

01
02
03
04
05
06
Аҧсадгьыл ахь ахынҳәразы Аҧсны Аҳәынҭқарратә еилакы анапынҵала ателехәаҧшратә еилазаара «АБАЗА-ТВ» ишәыднагалоит адырраҭара «Сара саҧсыуоуп».
Аҧсадгьыл ахь ахынҳәразы аҳәынҭқарратә еилакы алаҳәара ҟанаҵоит адиаспореи арепатриантцәеи рхаҭарнакцәа рыбжьара онлаин ала аҧсышәала ажәеинраалақәа раҧхьара иазку аицлабра. Аицлабра мҩаҧысуеит аҧсуа бызшәа амш инамаданы, жьҭаарамза 31-нӡа. Аицлабра рхы аладырхәырц еиуеиԥшым ақәратә категориақәа. Аҧхьатәи аҧхьахәтә ҭыҧқәа хҧа шьақәыргылахоит акомиссиа алахәцәа рыбжьаҭаралеи аҳамҭақәеи рыла, ахәаҧшцәа рыбзиабара даҧсахоит звидео анҵамҭа Феисбук адаҟьаҿы еиҳа ирацәаны ахәаҧшцәа рыбзиабара иаҧсахаз. Аицлабра зхы алазырхәырц агәаҳәара змо зегьы…
Жьҭаарамза 11, 1992ш. рзы Аҧсны Аҳәынҭқарра Иреиҳаӡоу Асовет апрезидиум ахантәаҩы Владислав Арӡынба Аусҧҟа инапы аҵаиҩит Атәылахьчара аминистрреи Аштаб хадеи раҧҵаразы. Ари арыцхә аофициалла Аҧсны Аҳәынҭқарра Арбџьар Мчқәа анаҧҵаз иамшуп ҳәа иҧхьаӡоуп - Аҧсуа Архәҭақәа ирирамшуп. Аҧсны Арбџьар Мчқәа раҧҵаразы Аусҧҟа ҭыжьын Аҧсны Аџьынџьтәылатә еибашьра анцоз, Аҧсадгьыл Ахьыҧшымразы ажәылара ӷәӷәақәа анцоз еиҳа ианыуадаҩыз аамҭазы. Ҳазҭагылоу аамҭазы Арбџьар Мчқәа - Аҧсны Аҳәынҭқарра…
Жьҭаарамза 2 рзы Иорданиа аҳҭнықалақь Амман иазгәаҭаз Аҧсуа культуратә центр "Диуан-Абаза" ахантәаҩы иалхрақәа рахь, Иорданиа инхо аҧсуа диаспора ахаҭарнакцәа иҟарҵаз ааҧхьарала уи рхы аладырхәит Аҧсны Аҳәынҭқарра аделегациа.
Аҧснынтәи 13-ҩык астудентцәа Ҭырқәтәыла иреиҳау аҵараиурҭақәа ирҭалаз рдыррақәа реизырҳазы ари атәыла иаҭааит. Ишәгәалаҳаршәоит, Аҧсадгьыл ахь ахынҳәразы аҳәынҭқарратә еилаки Ҭырқәтәыла иҟоу аҧсуа культуратә центрқәа рфедерациеи русеицурала, рашәарамза 2 рзы арепатриациазы аҳәынҭқарратә еилакы ахыбраҿы имҩаҧысит аилыҧшааратә тур, 29 рзаҳал аҟынтә, 21-ҩык қәҿиарала аҧышәарақәа ирхысит, еиуеиҧшым азаанаҭқәа рыла Ҭырқәтәыла иреиҳау аҵараиурҭақәа ирҭалеит. 13-ҩык астудентцәа уажәазы Ҭырқәтәыла иҟоуп, лассы аҵаратә процесс иалагоит. Астудентцәа ракәзар…
Иахьа, ҳҳәынҭқарраҿы иазгәарҭоит Аҧсны аҭоурых ҿыц адаҟьақәа ирнылаз аҵак ду змо аныҳәа ду.
Апартиа "Ватан" аҭааит аҧсуа культуратә центр, уаҟа адернеқь еиҳабыс деиҭалхуп Ҳасан Қардиа ( Қонџьа). Аделегациа аилазаараҟны иҟан апартиа "Ватан" аиҳабы ихаҭыҧуаҩ, астратегиатә центр аусзуҩы Утку Реиҳан, ақалақь ахада Иалчын Арслан, уи ихаҭыҧуаҩ Ведаҭ Олгкнтиурк, амаӡаныҟәгаҩ хада Себаҳаҭ Чичоглу. Аиҧылараҟны ирылацәажәан адунеитә еилазаараҟны Аҧсны Аҳәынҭқарра ахьыҧшымра азхаҵара иадҳәалаз азҵаатәқәа. "Амшынеиқәа-Адгьылбжьарамшынтә еиҩызареи апартиа Ватан аҭынчратә плани" апроект аҳәаақәа ирҭагӡаны, 2019 ш. ҧхынҷкәынмза…
Нанҳәамза 20 инаркны 22-нӡа Улиановск ақалақь аҟны имҩаҧысуеит стрит-арт афестиваль "Контур", уи ажәабатәи архитектуратә фестиваль иахәҭакуп. Ҭырқәтәылантәи зҭоурыхтә ҧсадгьыл аҿы инхо ҳџьынџьуаҩ Кадыр Дурсун-иҧа Тәанба афестиваль далахуп стрит-арт асахьаҭыхҩы иаҳасаб ала, ауснагӡатә ахадаратә локациаҿы. Кадыр, жәбаны еихагыло аҩны аҭӡы аҭыхра нап аиркхьеит, ихыркәшахоит нанҳәамза 22-нӡа, анаҩс аицлабра аихшьаала ҟаҵахоит. Ҳарҭ даара ҳазҿлымҳауп Афестиваль аусура, ҳџьынџьуаҩ иакәзар аманшәалара изеиӷьаҳшьоит.
Есышықәса нанҳәамза 15 рзы Аԥсны иазгәарҭоит хатәгәаԥхарала еибашьуаз рымш. Ишдыру еиԥш, Аԥсны Аџьынџьтәылатә еибашьра иалагеит 1992 шықәса, нанҳәамза 14 рзы, адырҩаҽныҵәҟьа Нхыҵ-Кавказтәи Ареспубликақәа рҟынтә ҳтәыла иаҭааит раԥхьатәи хатәгәаԥхарала еибашьуаз арԥарцәа ргәыԥ.
1992 шықәса, нанҳәамза 14 Аԥсны аҭоурых ҿыц адаҟьақәа зегь реиҳа ишьаарҵәыратәу рыцҳәны ианхалоит. Аԥсны Аџьынџьтәылатә еибашьра-ари 413 мшы фырхаҵарылеи агәаӷьра зцыз ахҭысқәеи рыла иҭәыз аамҭоуп, Аԥсныжәлар риааиреи, рхақәиҭреи, рхьыԥшымреи ахьӡала ауаатәыҩса рыԥсҭазаарақәа зыхҭынҵаз. Ари амш аҽны, 29 шықәса раԥхьа, Ҭенгиз Қьеҭовани напхгара зиҭоз Қырҭтәыла амилаҭтә гвардиа архәҭақәа аихамҩа ахьчара ҽыҵгас иҟаҵаны Аԥсны аибашьра иалагеит. Раԥхьа Аԥсны иақәлаз ҳаӷацәа рхыԥхьаӡара ҩнызқьҩык…
Аҧсадгьыл ахь ахынҳәразы аҳәынҭқарратә еилакы апрограмма шьақәнаргылеит аҳәаанырцәынтәи Аҧснытәи аҳәынҭқарратә университет иҭало ҳџьынџьуаа астудентцәа рзы. Аҵара аҿҳәара иалырхуа афакультет иахьыҧшуп, хымҧада уахь иаҵанакуеит аҽазыҟаҵаратә курсқәа. Арепатриациазы аҳәынҭқарратә еилакы аҵара ахәҧсеи, ауниверситет иаҵанакуа азеиҧшнхарҭа ахәҧсеи ахахьы иагоит, иара убас зҽалызкааз астудентцәа астипендиа рызнашәоит. Афакультетқәа рыхьӡқәа: афизика-математикатә, абиологиа-географиатә, аҭоурыхтә, афилологиатә, азиндырратә, аекономикатә, арҵаҩратә, агроинџьныртә, аҟазара аҟәша. Ихаҭәаау аинформациа шәоурц шәылшоит Аҧсадгьыл ахь…
Гагра араион активи адепутатцәеи раҧшьгарала Гагра ақалақь аҟны имҩаҧысит асасцәа злахәыз аиҧылара. Уаҟа ирылацәажәан арепатриациа, адемографиа, аҧсуа бызшәа ирыдҳәалаз азҵаарақәа. Аиҧылара ааиртит Гагра ақалақь араионтә еизара ахантәаҩы Асҭан Агрба. Аусмҩаҧгатә рхы аладырхәит Гагра араион ахада ихаҭыҧуаҩ Алхас Барцыц, ауаажәларратә усзуҩы, аҭоурыхдырҩы-кавказҭҵааҩы Гурам Гәымба, ауаажәларратә палата ахаҭарнак Едуард Қвираиа, аҭоурыхдырҩы Руслан Гәажәба, Аҧсны зҽаҧсазтәыз ажурналист Виачеслав Сақаниа, Гагратәи актәи абжьаратә школ…